Freitag, 15. Dezember 2023

Nekad i sad, sa iste pozicije, Balinovac (1964.- 2023.)

 



Dalmatinska, Balinovac, 1964. foto Ćiro Raič
Dalmatinska, Balinovac, 14. decembar 2023.


“Balinovac.

Toponim, mahala. Balinovac je zapadni dio Mostara koji je nekada predstavljao sami početak naseljenog grada. Jedna od 14 mostarskih muslimanskih mahala bila je i Baba Beširova mahala. Mahala je nastala u drugoj polovici 16. stoljeća i to oko tada izgrađene Baba Beširove džamije, a ime je dobila po njenom osnivaču Baba Beširagi, zapovjedniku jednog odreda turske plaćene vojske. Mahala se protezala od džamije na Balinovcu, a njena krajnja točka bila je Ćatića kula, poslije koje se prostire Bakamovića imanje do Bakšima, a dalje su počinjali Ilići. Postoje čak tri verzije nastanka imena ove mahale. Prva verzija navodi da je ovu mahalu osnovao Baba Bešir Bakamović prije 1585. godine i da je otada nosila naziv Baba Beširova mahala pa da je od Babinovac u narodu nazvana Balinovac (Balnovac). Druga verzija govori da je naziv

mahale nastao nakon izgradnje malte (carinarnice) na ovom mjestu i budući se naplaćivala maltarina (pristojba) za svu robu koju su seljaci (pogrdno nazivanima balije) dovozili u grad te da je otud nastalo ime Balinovac. Treća verzija kazuje da je mahala Balinovac dobila naziv po familiji Bale koja je imala značajne posjede u Zahumu. Najstariji pisani dokument o spomenutoj porodici datira iz 1711. g., gdje se u sudskim spisima navodi Bale Alija. Zanimljivo je da ne postoji ni jedna karta grada iz austrougarskog perioda i ranije s navedenim toponimom Balinovac te da je stoga očigledno da to nije zvaničan naziv nego onaj koji je bio upotrebljavan isključivo u narodu.”


(iz knjige “Mostarski leksikon, autor Tibor Vrančić 2020.)

Fotografije: Dalmatinska, Balinovac 1964, ĆIRo, arhiva, Balinovac 20231214 Armin Džabirov)

(cidom)

Keine Kommentare:

Kommentar veröffentlichen