Nastavljamo sa serijalom – Pašinovina
U najkraćem, uz stare slike, slijedi objašnjenje osnovnih pojmova iz Mostara.
Pašinovina ili Pašinovac. Lokalitet, ulica, groblje. Ulica danas nosi ime Osmana Đikića i to je ona ulica koja se od bivšeg SDK penje uzbrdo. Naziv Pašinovina dobila je po nekom Hasan-paši o kojem se ne zna gotovo ništa. Inače i dio pravoslavnog groblja nosi isto ime.
Objašnjenje je preuzeto iz knjige Mostarski leksikon, autora Tibora Vrančića, izdanje 2020.
prilozi: dio karte grada Mostara iz 1899. (cidom.org) i dio fotografije Panorama grada Mostara iz 1954. (cidom.org)
Priredili: Armin Džabirov, Tibor Vrančić, Smail Špago
(CidomTeam)
-:-
(tekst koji slijedi objavljen je na stranicama mostarskog lista Sloboda, autor je Šefik Pašić)
Pašinovac
Od Titove prema Braće Lakišića ulici, pored Narodne banke i Doma narodnog zdravlja, ulica se zove Osmana Đikića.
Ova ulica se ranije nazivala Pašinovac i to pred kraj turske vladavine i za vrijeme austrougarske okupacije, jer je u njoj stanovao neki paša (Hasanefendić). Stari Pašinovac nalazi se više Konaka, o kojem će kasnije u jednom od narednih brojeva biti riječi.
Sadašnji naziv ulica je dobila po pjesniku Osmanu Đikiću, čija se porodična kuća nalazila gdje je izgrađen Dom narodnog zdravlja. To je bila stara, kuća pod pločom koja je imala lijepu avliju i bašču, kuća je imala više soba i odaja i bila je na sprat.
Osman Đikić rođen je 6. januara 1879. godine. Pohađao je mostarsku gimnaziju, ali je još kao đak sarađivao u »Zori« i dolazio u doticaj sa Svetozarom Ćorovićem, Aleksom Šantićem, Jovanom Dučićem, Protićem i drugima, koji su imali velik utjecaj na njega. Počeo je da sarađuje ne samo u »Zori«, već u »Bosanskoj vili«, »Brankovu kolu«, Građaninu, »Luči«, »Srbobran«, »Kolu«, »Zvezdi«, »Dubrovniku«, »Beharu« i »Gajretu«. Kao učenik petog razreda gimnazije izbačen je iz škole zbog svog nacionalnog istupanja. Mrzio je okupatora. Tada odlazi u Carigrad i Beograd, gdje završava gimnaziju i Trgovačku akademiju. Uporedo izdaje zbirku pjesama zajedno sa još dvojicom autora.
Ali, tada se počinje baviti publicistikom i borbom protiv Austrougarske Monarhije. Uređuje »Bosansko-hercegovački glasnik«, pa od 1907. godine opozicioni list »Musavat«, koji je izlazio u Mostaru, a od 1909. godine postao je sekretar »Gajreta« i urednik glasila ovog društva.
Vrlo rano je obolio od tuberkuloze zajedno sa ženom Zorom. Umro je 30. marta 1912. godine.
Takođe i njegova sestra Hatidža bila je pjesnik i umrla od tuberkuloze.
Mnogo se borio za emancipaciju Muslimana i bio je jedan od osnivača Muslimanske čitaonice, koje su vlasti poprijeko gledale i osnivač Muslimanskog sokola u Mostaru.
U ovoj ulici bilo je više starih stambenih zgrada, koje su tokom vremena izmijenile svoj izgled, izuzev Muslibegovića kuće, koja je izgrađena 1871. godine. To je tipičan primjer građevinske arhitekture Mostara iz XIX vijeka. Kuću je izgradio Hadži-Mehmed Muslibegović.
Takođe u ovoj ulici nalazio se Radnički dom 1912.—1913. godine i u njemu je osnovan Savez mladih radnika.
U ovoj ulici ranije su stanovale ove porodice: Đikić, Jelačić Doder, Kovačević, Komad Oborina, Jelić, Hasanefendić i drugi.
Za vrijeme Austrije u ovoj je ulici bila i javna kuća sa izlazom u Dudinu ulicu (Drage Palavestre) i jedna se zvala crvena, a druga zelena. Ubrzo je uklonjena javna kuća iz ovog naselja i to na zahtjev građana.
Montažno naselje, Dom narodnog zdravlja i stambena zgrada u sredini ulice, izgrađene su poslije 1950. godine.
Šefik Pašić
(Cidom.Team)
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen